Microsoft Web TV Çözümleri (1. Kısım)

Internet ilk popüler oldugunda Internet’e baglanti hizlari yavas oldugu için içinde bolca yazinin oldugu, tek tük resimlerin oldugu sayfalar vardi. Sonra bant genisligi arttikça önce resimler artti ve daha hareketli bir ortam olustu. Günümüzde artik bant genislikleri Internet üzerinden televizyon yayinlarinin izlenmesine olanak verecek hale geldi. Görsel olarak televizyonda görmeye alistigimiz zengin içerigin Internet ortamindan benzer bir kalitede sunulmasi yeni teknolojilerin gelistirilmesini zorunlu kildi. Önümüzdeki birkaç yil içinde Internet üzerindeki bütün içerigin büyüklük olarak yaklasik %80’inin görsel yayin içerigi olmasi beklenmektedir. Bu yazida Microsoft tarafindan gelistirilen yayin teknolojilerinden bahsetmek istiyorum.

Yayinlama teknolojileri sözlügü

Yayinlama teknolojilerinden bahsetmeden önce bu endüstride kullanilan terimlerden bahsetmek yerinde olur. Bir televizyon yayinini Internet üzerinden yayinlayabilmek için öncelikle bir yayin formatina ihtiyaç duyulur. Yayin formati yayinin ne kadar çözünürlükte ve hangi formattaki paketler halinde istemciye aktarilacagini ifade eder. Örnek yayin formatlari arasinda VC-1 ve H.264 sayilabilir. Bunun disinda yayinin içeriginin ekranda görüntülenmesi için de codec formati önemlidir. Codec formati içerigin dosya içinde nasil siralandigini ve hangi sikistirma formati ile hangi sirada açilacagini ifade eder. Örnek codec formatlari arasinda WMV, Mpg 2 ve Mpg 4 sayilabilir. Yayin sikistirilmis bir sekilde sunucudan istemciye aktarilir ve burada uygun codec tarafindan gösterime hazir hale (decode islemi) getirilerek ekranda gösterilir.

Bazi durumlarda yayinlarin orjinal kaynaktan alindiktan sonra kaydedilmesi, gerekiyorsa formatinin degistirilmesi ve istendiginde gönderilmesi gereklidir. Bu durumda gösterimi yapilan yayina Video On Demand (Istendiginde Video) denir. Bazi durumlarda yayinin kaynaktan alinirken gerçek zamanli olarak formatinin çevrilmesi ve hiç diske yazilmadan yayinlanmasi gerekir. Buna real time ya da Live Broadcasting (Canli yayin) denir.

Yayinlarin belirli haklarla korunmasina Digital Rights Management (DRM) adi verilir. Bu islem temelde dosyanin simetrik bir anahtarla kriptolanmasini, daha sonra bu anahtarin asimetrik ama çok daha güclü bir kriptolama ile saklanmasi esasina dayanir. Bu ikinci kriptoyu açmak için yayin ya da dosya baslangicinda yayinin ya da dosyanin indirildigi yere erisilerek yetki kontrolü yapilir ve ilgili anahtar indirilir. Kullanilan DRM teknolojisine ve yetkilendirmeye göre yetkiler degisiklik gösterebilir. Kripto konusunda gerekli ayarlamalar yapildiktan sonra istemci uygulamasi yayinin kriptosunu açarak (decrypt islemi) ekranda gösterir.

Bir sonraki kisimda yayinlama hakkinda genel bilgiler ve Windows Media services hakkinda bilgiler verecegim.